Sound Horizon Vietnam Fansite

Nguồn bản dịch tiếng Anh: Defade

​

-Anh có thể chia sẻ với tôi về ý tưởng đằng sau album “Märchen” không?

Revo: Người ta vẫn thường hỏi tôi, “Sao lại là truyện cổ tích?” (cười), nhưng bản thân truyện cổ Grimm cũng khá nổi tiếng ngay tại Nhật Bản – mọi người đều đã có một nhận định về chúng từ trước, nên không cần quá nhiều lời giải thích trong phạm vi đó. Mọi người có thể thấy rõ ‘đây là cách Sound Horizon truyền đạt chúng’. Ngay cả khi chúng được phỏng theo cùng những truyện cổ Grimm, thế giới quan của chúng là vô cùng khác biệt tùy theo từng tác giả. Nên tôi đã nghĩ, rằng đã đến lúc để mình thể hiện ‘do đâu mà SH thú vị’ một lần nữa. Tất nhiên, bản thân truyện cổ Grimm đã rất lý thú rồi, và tôi có nghĩ tới việc bổ sung một dạng mới của các giá trị đạo đức ẩn sâu trong nó. Bạn cũng có thể nói rằng đó là nguồn cảm hứng sáng tạo của tôi, nhưng tôi đã quá quen với việc mò mẫn những chủ đề đã sâu sắc đánh động mình – thường xuyên đến độ nó trở thành một lối sống. Tôi cho rằng chúng hầu hết được thực hiện một cách vô thức, nhưng mặt khác, tôi không nghĩ mình có thể sống theo cách nào khác. Thời điểm tôi hoàn thành (tác phẩm trước của mình) “Moira”, tôi đã chuẩn bị sẵn tinh thần “thực hiện phần tiếp theo” rồi.

-Bởi có những điều anh vẫn chưa thực hiện với “Moira”?

Revo: Đúng vậy. Moira đã được dựng lên như một vở kịch taiga, với tất cả các ca khúc hợp thành một dòng chảy liên tục. Nên tôi đã muốn sáng tác nó như một thứ gì đa chủ đề - mỗi ca khúc có thể được thưởng thức độc lập. Mặc dù các sự kiện bi kịch đã xảy tới liên tiếp trong “Moira”, khá dễ để ta thấy được một thông điệp đầy hy vọng ở cái kết. Khi mà tôi đưa ra một dạng cứu rỗi nhất định dưới hình dạng của ý tưởng về bản thân “cái chết”. Nên, tôi đã cân nhắc việc sáng tạo một thứ gì có thể mang lại một cái nhìn sao sát hơn về những mặt trái của nhân loại và xem xét cái chết với một điểm nhìn đầy hoài nghi. Chẳng phải người ta chết như rạ trong truyện cổ tích đó sao? Ngay cả khi một mụ phù thủy độc ác bị thiêu đến chết, nó vẫn là “một cái kết có hậu”. Một quan điểm như thế không thể được tìm thấy trong thần thoại Hy Lạp (mô-típ của Moira). Những câu kiểu “Hãy nhảy cho đến chết!” như thể đó là một loại hài kịch, hay việc cứ dán mắt vào cảnh tượng đấy mà gào “kyaa! kyaa!”- tôi cho rằng đây là một khía cảnh tồn tại trong mỗi con người, nên tôi cảm thấy như mình chỉ mở rộng chúng để các bạn tiện chiêm ngưỡng. Tất nhiên, con người là một sinh vật đa diện, nên câu hỏi về việc làm thế nào mà tôi bóc tách chúng cũng đã chứa đứng một thế giới quan trong bản thân nó và đưa ra một sức cuốn hút dị biệt. Chà, tác phẩm gốc bản thân chúng đã tàn nhẫn ghê gớm rồi, nói theo một hướng nào đó, tôi đã làm dở nhất có thể mà không kìm mình lại. (cười)

-“Moira” hẳn đã lấy đi rất nhiều từ anh (nhắc đến AnicanR MUSIC Vol. 7), nhưng quá trình phát triển lần này có suôn sẻ hơn chút nào không?

Revo: Không, nó đã không suôn sẻ chút nào. Tôi đã luôn cực khổ trước những giới hạn trong năng lực của mình với tư cách là một con người, và giờ ngay cả khoảng thời gian tập trung của tôi cũng không đạt bởi từng ca khúc đều đã thật dài. (cười) Thật ra, có những lúc tôi đã để các nhạc công chạy về nhà trước khi chúng tôi kịp thu âm xong. Rất nhiều lần. (cười ngượng) Ngay các nhân viên xung quanh cũng không nhận ra. Những lúc như vậy, bạn thật sự có thể cảm nhận được giới hạn trong thời gian tập trung của con người. Thật ra, khi mà tôi là người đưa ra phán xét sau cùng nên nếu tôi không thích đoạn trống mở đầu, hay cảm thấy chút không tương xứng đến từ âm thanh của dàn chord và muốn thay đổi nó, tôi sẽ phải tổng duyệt lần cuối cho tất cả trong số chúng. Tôi cũng phải đưa ra những nhận định liên quan đến các chi tiết li ti như lối biểu đạt tinh té trong giọng hát, cần để giọng vang bao nhiêu trong khoảng khắc này, tìm kiếm âm lượng phù hợp cho từ hiệu ứng âm thanh, và cả vị trí lý tưởng cho phân cảnh của câu chuyện nữa – thế nên nó đòi hỏi một lượng lớn sức tập trung. Nhưng tôi nghĩ mình không bao giờ có thể trình bày xem nó gây ảnh hưởng lớn chừng nào đến những người chưa từng có được loại trải nghiệm ấy, dẫu có sử dụng bao nhiêu ngôn từ đi nữa. Nên tôi đơn thuần chỉ coi đây là một lý do tẻ nhạt từ một ai đó lỡ quên không thu âm những đoạn và câu quan trọng. (cười)

-So với “Moira”, độ dài của mỗi ca khúc đã tăng lên đáng kể.
 
Revo: Tôi cần một độ dài nhất định để truyền đạt những gì tôi muốn, nhất là khi có một thứ gì để đưa ra lần này như nền tảng của câu truyện. Tôi biết chứ, nhưng sau khi đã suy đi tính lại những yếu tố mà tôi muốn thêm vào và những thứ tôi phải thêm vào, mọi thứ thành ra quá dài so với dự đoán. Nhưng tất nhiên, sự tăng tiến của ý tưởng âm nhạc và cốt truyện không hề như nhau, nên có những đoạn đã được lược đi với chút can đảm nhất thời. Ca khúc dễ nhất để hiểu có lẽ là “Giếng nước cổ giữa ranh giới của sự sống và cái chết” với cái tên dài dằng dặc của nó. (cười)  Ca khúc đó bao hàm kiểu mẫu vốn được lặp đi lặp lại của nữ chính là con ghẻ và em kế của cô cùng xuống giếng và những sự việc bí ẩn nối tiếp nó. Nhưng khi mà tôi đã bày ra trước mắt các bạn mọi thứ về nữ chính và khiến các bạn lắng nghe thứ âm nhạc mà tôi viết cùng mọi khúc thăng trầm của nó, ca khúc sẽ trở lên lê thê nếu tôi sử dụng cùng một kiểu chi tiết đến ghê người như vậy với phần của cô em. Thế nên, cuối cùng thành ra tôi chỉ đưa ra kết quả của nó thôi, dựa trên nhận định rằng “Bạn cũng biết trước rồi mà?”. Tôi có đưa ra vài ý niệm và tính cách của cô ấy từ trước, nên ngay cả những người không biết mấy về câu truyện gốc cũng có thể vui vẻ để trí tưởng tượng của mình bay xa theo hướng đó.

- Liệu anh có gặp phải khó khăn gì không với sự hiện diện của các câu chuyện được sử dụng làm nền tảng?

Revo: “Nàng công chúa ngủ trong quan tài thủy tinh” chắc chắn là câu chuyện nổi tiếng nhất trong tất cả các ca khúc…nên đã có một ý niệm vững chắc rằng ‘Bạch Tuyết’ là một câu chuyện mà tôi không thể biến tấu đi xa quá. Nhưng tôi cảm thấy như những nhân vật để lại ấn tượng mãnh liệt nhất, cả về tính cách lẫn tính nhạc, không phải là nàng Bạch Tuyết từ câu chuyện gốc, mà là nữ hoàng và các chú lùn. Bài hát “Heigh-ho! Heigh-ho!” chẳng phải cũng đã thu về quá nhiều danh tiếng rồi sao. Nên, nếu tôi sáng tác một thứ gì quá xa với hình tượng trong đó, mọi người sẽ không thể chấp nhận được bởi các định kiến từ trước của mình. Tất nhiên, tôi đã có thể mặc kệ nó, nhưng sau cùng, tôi lại nghĩ hẳn sẽ tốt hơn nếu cứ để các chú lùn giữ nhịp điệu tươi vui đầy nắng trong khi thứ bao quanh nữ hoàn là bầu không khí vừa quý phái vừa khả nghi. Nhưng hiển nhiên , tôi phải viết những giai điệu mà chưa ai nghe bao giờ. Nói thì dễ hơn làm. Nên tôi cho rằng đây là một thử thách khá là thú vị để kiểm tra “Khả năng hiện tại của Revo như là một nhà sáng tác”. Tuy nhiên, tôi tin rằng mình đã thành công trước việc mọi người tỏ ra “cảnh giác” khi nghe ca khúc.

-“Cảnh giác” theo ý anh là sao?

Revo: Như những gì tôi vừa nói, việc sáng tác một giai điệu mà không phá hủy những hình tượng có từ trước trong ý niệm, đồng thời cũng không phải là bản copy của tác phẩm trước nó, là khó vô cùng. Nhưng tôi tin những người lắng nghe ‘Nàng công chúa ngủ trong quan tài thủy tinh’ chắc chắn sẽ nghĩ ‘bất cứ ai với một sự nhạy cảm hợp lý sẽ viết được một ca khúc như thế”. Nói cách khác, nó phải là một ca khúc cấu thành nên một chuẩn mực bên trong chính nó. Hiện tượng một thứ gì nghe hoàn toàn tự nhiên dẫu bạn chưa từng mường tượng ra nó ngay cả trong mơ. Thứ gì đó tương tự như việc cảm thấy tự hào khi oẳn tù tì thắng ngay cả khi quyêt định chậm hơn người khác. Quả thật nó vô cùng khó khăn khi thực hiện. Nhưng tôi cũng không thích ẩn náu trong những gì đơn giản. Nhưng chà, đoạn “Gương thần, hỡi gương thần” đã đến với tôi khá tự nhiên, nên tôi đoán mình đã tỏ ra không thuyết phục lắm. (cười) Trái lại, đoạn của các chú lùn cùng lời thoại của họ đã cực kì khó để thực hiện. Tôi sẽ không trốn chạy khỏi trận chiến giữa bản thân và các sáng tác của mình. Tôi nghĩ khía cạnh của bản chất của tôi đã được thể hiện qua kết cấu chung của các tác phẩm. Ví dụ, dù nó có vẻ kém tôn trọng các tác phẩm gốc, tôi cảm thấy ‘sẽ thú vị hơn nhiều nếu mình thay đổi điều này’ và tôi sẽ thay đổi nó mà không mảy may do dự, dẫu biết nó sẽ mang đến thêm nhiều khó khăn. Nếu tôi thấy việc trung thành với tác phẩm gốc là tốt nhất thì tôi sẽ đi theo hướng đó. Việc thay đổi một điều gì chỉ để khiến nó dễ dàng hơn hoàn toàn không được tôi cân nhắc. Mặc khác, tôi đã có lựa chọn không thêm “Lâu đài của Bá tước Râu xanh” vào. Có rất nhiều truyện cổ Grimm khác, và tôi vẫn có thể hoàn thiện tác phẩm (album) với những ca khúc khác. Nhưng tôi đã chọn cho nó vào vì tôi tôi muốn dệt lên một tầng lớp khác của “tình yêu và lòng thù hận”, và bởi một vấn đề không liên quan – khát vọng muốn thử thách một điều kiêng kị với tư cách là người nghệ sĩ. Tôi có lẽ sẽ bị buộc phải kìm hãm bản thân nếu nó được đưa lên thông tin đại chúng, nhưng nếu việc phát hành là khả thi, tôi thấy chẳng có lý do gì để tự kìm hãm bản thân cả. Nhưng tất nhiên, một ca khúc chứa đực những tiếng la hét không ngừng sẽ bị bỏ qua khi người ta nghe lại CD, kiểu một hệ ưu tiên đảo ngược. (cười) Qua đây, tôi không có ý định thực hiện bất cứ thứ gì theo lối mòn. Tôi thử chú tâm tới sự cân bằng tinh tế giữa những mô tả rõ ràng và những gì có thể lạc tông,  nhưng vẫn được nghe lại lần nữa. Tôi nghĩ nhưng thứ lạc tong là một hương vị quan trọng cho toàn tác phẩm. Tôi luôn có chút gì chống lại việc làm hẹp tầm khả năng diễn đạt, bạn thấy đấy.

-Có một số đoạn phỏng theo nhạc cổ điện trong “Khúc ca của hoàng hôn”.

Revo: Đây là một điều tôi chưa từng làm trước đây. Tôi nghĩ bối cảnh lần này – nước Đức thời trung cổ - đã có một vai trò to lớn trong nó. Nhưng, tôi đã chọn hòa phối những đoạn nhạc cổ điển kéo dài từ giai đoạn cổ điến đến lãng mạng – cả hai đều xảy ra sau thời trung cổ. Tôi đã hướng đến việc tạo ra một bầu không khí thay vì mang đến hình tượng của một cộng đồng tại thời điểm chính xác trong lịch sử. Thật ra, có nhiều ý nghĩa ẩn trong đó hơn, nhưng sẽ tốt hơn nếu tôi không nói thẳng ra. Tôi cho rằng những thính giả nhạy bén sẽ sớm muộn sẽ nhận thấy. Tôi cũng kiểu “Mình không quan tâm nữa” trong một vài đoạn hòa âm nữa. (cười) Tôi đã phải viết những tiến trình của dàn chord sao cho phù hợp với ban nhạc, nhưng tôi khá chắc là chúng khác so với tác phẩm gốc. Tôi đã có thể kiểm tra lại nhưng lại cho rằng sẽ thú vị hơn khi giữ chúng như thế, nên hãy coi đó là bản sắc của Revo đi. Hòa âm của “Beethovens’s 9th” đã được hiện đại hóa nhiều. Bởi tôi khá quen với các bản nhạc đó rồi, chúng là loại nhạc mà tôi có thể vừa nghe vừa chép xuống, hoặc tự ghi nhớ mà không cần bản nhạc. (cười)  

-Một khía cạnh độc nhất của SH là những điềm báo và bí ẩn rải rác khắp chốn. 

Revo: Đúng vậy. Nhưng tác phẩm này là một thứ gì tôi không thể thực hiện mà không nghĩ thật xa khi sáng tác “Id dẫn đến khu rừng dẫn đến Id”. Tất nhiên, có rất nhiều yếu tố được giấu trong “Id~”. Mặc dù truyện cổ tích có lẽ là những khía cạnh phóng đại và nực cười của truyện viễn tưởng, mọi thứ không nhất thiết phải được bịa ra – có thể một vài trong số chúng đơn thuần là hình ảnh phản chiếu của thực tại. Tôi muốn dàn dựng chúng sao cho câu chuyện có vẻ sát với thực tế, nhưng đồng thời có thể dễ dàng kéo bạn tới một thế giới cận kề của truyện cổ tích. Có bao nhiêu phần của thực tại và bao nhiêu phần của viễn tưởng? Bạn có thể cho rằng chúng khá hợp lý, nhưng sau cùng, một việc như thế có thật sự diễn ra? Mọi thứ đều có vẻ mờ ảo như vậy. (cười) Chà, tôi thích trao cho thính giả quyền tự do nghĩ tới mọi thứ họ muốn. Một vài người chơi đi chơi lại CD dù họ đã nghe đủ, một số khác thì không – nhưng sao mà tôi biết. Một số người có thể nghĩ tới A, một số khác sẽ nghĩ tới B. Tôi cũng không phiền nếu bạn từ bỏ, nhưng tôi đã bỏ khá nhiều manh mối ở vô số chỗ dành cho những ai có khả năng mặc nhận chúng ý tôi là, sẽ khá là thú vị khi đưa ra dự đoán cùng suy luận? Nên, nếu giải pháp thay thế sẽ cướp đi niềm vui thú quí giá này của bạn, thì tôi thà giữ ý định của mình không rõ ràng.

-Buổi biểu diễn có thể được coi là một sản phẩm hoàn tiện khi ta xét đến việc nó đưa ra hình hài của một thế giới bao hàm “Märchen” “Id~”. Revo, anh nhìn nhận album cùng các buổi diễn như thế nào?

Revo: Album là cốt lõi của mọi thứ, một thử thách với trí tưởng tượng của con người. Cơ bản, nó được cấu thành bởi chỉ các âm thanh, và bạn thực sự cần phải dùng tai và cái đầu đẻ biết chuyện gì đang diễn ra. Nên có những khía cạnh tôi muốn truyền đạt kể cả khi không có sự hiện diện của buổi diễn. Trong buổi diễn, bạn có thể thấu hiểu các hành động qua mắt mình, nhưng ngay trong CD, các hiệu ứng âm thanh và bản thân các ca khúc cũng thay đổi tùy theo các biến chuyển của nhân vật, nói cách khác, tôi đã thực hiện nó sao cho bạn có thể hiểu được các hành động qua sản phẩm đầu ra của chiếc loa. Tất nhiên, tôi đã điều chỉnh cách mọi thứ nghe ra sao dựa theo như gì chi tiết nhất của từng phân cảnh. Tôi đã thực hiện công việc MA (tinh chỉnh âm nhạc, giọng hát và các hiệu ứng âm thanh theo từng phân cảnh, thường được thực hiện cho các loại hình thị giác như phim ảnh) vốn không cần thiết cho CD thông thường. Tôi cho rằng khá là đáng tiếc khi buổi diễn dẫn dắt trí tưởng tượng của người ta hướng tới các khía cạnh thị giác quá mãnh liệt. Nhưng cũng có những người thích xem những thứ được hình ảnh hóa. Về phần mình, tôi vẫn trăn trở không biết liệu các buổi diễn có phải là một bước đi đúng đắn hay không. Thế nên tôi vẫn thường dặn mọi người răng ‘bạn không nhất thiết phải coi những gì diễn ra trong buổi diễn là SỰ THẬT” và thay đổi một vài chi tiết nhất định trong việc biểu diễn qua từng ngày.

-Tuy nhiên, qua các buổi diễn, tôi có thể cảm thấy rằng SH và Revo anh đây đã tận tâm biến nó thành một loại hình giải trí hấp dẫn với khán giả nói chung.

Revo: Về phần đó. tôi đã có suy nghĩ này từ lúc bắt đầu buổi diễn, rằng ‘có khả năng các khán giả xem qua buổi diễn mà không nói một lời nào, chỉ quan sát đơn thuần’. Tất nhiên, đây không nhất thiết là một việc xấu khi có những ví dụ như phim ảnh mà mọi người muốn theo dõi khi ngồi xem thật tập trung, hay các buổi diễn cổ điển liên quan tới một vài phép lịch sự, nhưng khi tôi bắt đầu nghĩ tới SH và những gì mình muốn theo đuổi, tôi đã thấy rằng nó sẽ là một thứ gì khác biệt so với một buổi diễn mà bạn chỉ ngồi xem không. Tôi nghĩ sẽ tốt hơn nếu nó giống một buổi hòa nhạc rock. Qua đây, tôi không thực sự sáng tác loại âm nhạc mà các bạn thưởng thức chỉ qua vài phút ồn ào mà không suy nghĩ lại lần hai. Điều tôi nhắm tới là một buổi diễn có được một sự cân bằng hợp lý giữa theo dõi đơn thuần và việc tham gia. Nên tôi thường xuyên cân nhắc cách có được sự tham gia tình nguyện của mọi người. Ví dụ, sẽ khó hơn để khiên mọi người thực hiện các hành động mà họ cho rằng không hợp với hoàn cảnh? Nên, để khiến mọi người cùng tham gia, tôi sẽ phải dẫn dắt họ qua việc cho những yếu tố khiến bạn muốn vỗ tay một cách tự nhiên vào ca khúc, hoặc thêm những đoạn đồng ca khiến cho việc khán giả hát cùng có vẻ hiển nhiên. Những gì tôi đã làm cho tới nay đã cấu thành một ‘cái lệ’ bên trong bản thân chúng. Kiểu khi thực hiện cảnh chiến tranh cho mọi album thì sẽ khiến mọi người theo sát một “vị tướng’ nào đó. (cười) Nhưng tôi rất thích điểm đó như là chất riêng của SH. Làm khuấy đông đám đông và nhưng thứ khác. Tôi nghĩ sẽ rất hay nếu bạn có thể tự nhiên thêm vào những gì mình yêu thích qua việc tham gia vào buổi diễn. Nhưng việc này cũng rất khó nữa. 

 

- Đã 10 năm kể từ khi CD đầu tiên được ra mắt, xin hãy chia sẻ với tôi về đích đến mà anh cân nhắc cho SH.

Revo: Tôi nghĩ giờ là một thời điểm khó khăn cho SH đấy. SH đang dần dần thành hình, nên khá dễ để theo dõi nó. Ngay cả khi người ta có nghĩ ‘họ thực hiện một thứ gì khác biệt’, cái ‘khác biệt’ đang dần trở thành thông lệ. Họ rồi sẽ bình luận rằng ‘như dự đoán với SH’. Tất nhiên, thiếu đi những mở rộng nhất định của các giá trị, sẽ chẳng có “thông lệ” nào để bàn đến. Sự thật rằng một vài thứ được giữ lại là một bản di chúc cho những gì tôi đã làm đúng, nhưng đồng thời, tôi không đừng được mà nghĩ ‘chuyện sẽ ra sao trong 10 năm tới?’. Giờ đây, tôi có những hình ảnh lý tưởng cho nơi mà tôi muốn đưa SH tới qua việc sản xuất CD và các buổi diễn, nhưng chúng chứa đựng đầy những ý tưởng vượt xa khả năng chứa đựng của một buổi diễn hay CD duy nhất. Tôi không thực sự có thể đi vào chi tiết, nhưng có một số vấn đề liên quan đến hình mẫu công việc nưa, nên tôi không thể hứa trước điều gì bây giờ. Mọi người sẽ không thể theo kịp nếu bạn nhìn quá xa khỏi thời kì hiện tại. Nhưng có lẽ ngay cả khi thời đại ấy không bao giờ đến, và mọi thứ chỉ là ảo ảnh – luôn có khả năng cho nó. Nhưng chà, có lẽ tôi sẽ có thể làm được trước khi tôi chết. (cười) Nhưng, tôi đang cân nhắc về những gì cần làm với cốt lõi của sự sáng tạo và diễn đạt, nên tôi sẽ biết ơn tột cùng nếu bạn có thể theo dõi tôi cho tới tận tương lai.